در مقاله پیشین با مفهوم کلیشه چاپ بطور کامل آشنا شدید؛ کلیشه ورقی انعطاف‌پذیر است که معمولا از جنس ژلاتین و پلاستیک در کلیشه سازی تولید و در دسترس مصرف‌کنندگان قرار میگیرد. کلیشه چاپ یکی از ابزارهای پرکاربرد در صنعت چاپ است که به یکی از مراحل چاپ اشاره دارد.
کلیشه‌ها وسیله‌ای برای به چاپ رساندن تصاویر و نوشته‌ها هستند که از زمان پیدایش تاکنون تحولات بسیاری را در صنعت چاپ به همراه داشته‌اند. امروزه از کلیشه در اکثر روش‌های رایج چاپی استفاده می‌شود که در واقع می‌توان آن را بخش مهمی از مرحله چاپ دانست.
کلیشه‌های چاپی کیفیت بالایی را در اختیار شما قرار می‌دهند که می‌توانید طرح‌های مدنظر خود را در بازه زمانی کوتاهی در چندین رنگ به چاپ برسانید.
همچنین طرح‌های ایجاد شده توسط کلیشه، از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار هستند و به راحتی بر روی انواع سطوح صاف و گود قابل اجرا هستند.
در صنعت کلیشه سازی، کلیشه‌های گوناگونی وجود دارد که هر کدام برای کاربرد و مصارف متفاوتی تولید می‌شود. برای تولید هر نوع کلیشه از ابزار، تجهیزات و روش‌های متفاوتی استفاده می‌شود که در این مقاله از وبلاگ کلیشه ساری کیمیا با انواع کلیشه و روش ساخت هر یک از آن‌ها آشنا خواهید شد.
مطالب بیان شده در این مقاله سبب تسهیل آشنایی شما با انواع کلیشه در صنعت کلیشه سازی خواهد شد.
امیدواریم مطالب ارائه شده برای شما بازدیدکنندگان گرامی مفید واقع گردد.
کلیشه سازی در گذشته
در گذشته ابزار و تجهیزات چاپ مانند امروزه پیشرفته نبودند و برای چاپ سختی‌ها و دشواری های بسیاری را پشت سر می‌گذاشتند تا بتوانند چاپی با کیفیت مطلوب ارائه دهند.
در گذشته از کلیشه‌های فلزی برای چاپ استفاده می‌کردند؛ بدین صورت که ابتدا جای طرح بر روی آن حک شده و سپس با رنگ، طرح مورد نظر را بر روی دیوار، کاغذ یا پارچه انتقال می‌دادند.
اما به مرور زمان با پیشرفت تجهیزات و توسعه صنعت چاپ، کلیشه‌هایی از جنس ژلاتین تولید شدند که از خاصیت انعطاف‌پذیری برخوردار بودند که کار چاپ و تکثیر را بسیار سهولت بخشیدند.
با اختراع کلیشه، صنعت چاپ و کلیشه سازی به طور روز افزونی توسعه یافت، در گذشته کلیشه‌ها کاربردهای محدودی داشتند اما اکنون با استفاده از متریال‌های مختلف در ساخت کلیشه، برای بسیاری از سطوح مانند لباس، ظروف، پارچه و … طرح‌های بسیار زیبایی با کلیشه، در تیراژهای بالا به چاپ می‌رسند.
معرفی انواع کلیشه
کلیشه‌ها با متریال‌های گوناگونی تولید می‌شوند که هر کدام نیز برای مصارف گوناگونی به کار برده می‌شوند. در ادامه با چند نوع پرکاربرد انواع کلیشه آشنا خواهید شد.
- کلیشه ژلاتینی که پرکاربردترین نوع کلیشه است و در صنعت کارتن سازی برای چاپ روی انواع کارتن و همچنین چاپ غلطکی مورد استفاده قرار میگیرد.
- کلیشه های فلزی که از فلز نایلوپرینت تولید می‌شوند. از این کلیشه در صنعت چاپ برای بسیاری از روش‌های چاپی خصوصا در چاپ طلاکوب استفاده می‌نمایند.
- کلیشه چاپ دیجیتال که روشی کارآمد برای کارهای چاپی با تیراژ پایین و چاپ‌های سفارشی است. از این نوع کلیشه در چاپ فلکسو بسیار استفاده می‌شود.
- کلیشه چاپ سیلک که در چاپ شابلون مورد استفاده قرار میگیرد.
- و کلیشه تامپو
مواد مورد استفاده در ساخت انواع کلیشه
بدلیل آنکه کلیشه‌ها دارای انواع گوناگونی هستند، هر کدام با استفاده از متریال‌های گوناگونی تولید می‌شوند که شامل موارد زیر هستند:
- ژلاتین ۵ میل: مورد استفاده در ساخت و تولید کلیشه زلاتینی
- شابلون: مورد استفاده در ساخت کلیشه چاپ سیلک
- نایلوپرینت: مورد استفاده در ساخت کلیشه های فلزی که با نام کلیشه های داغی نیز معروف هستند.
آنچه در کیفیت کلیشه چاپ موثر است، مواد اولیه به کار رفته در ساخت و اجرای صحیح مراحل ساخت کلیشه است که باید با دقت و نظارت کامل انجام شود.
کلیشه کیمیا با بیش از دو دهه تجربه در صنعت کلیشه سازی از تجهیزات بروز، مواد اولیه با کیفیت و نیروهای متخصص در این زمینه استفاده می‌نماید تا محصولاتی با کیفیت را به هموطنان عزیز خود ارائه دهد.
روش ساخت انواع کلیشه
برای ساخت هر نوع کلیشه، روش خاصی در دستور کار قرار میگیرد. چراکه کاربرد و مصارف هر کدام با یکدیگر متفاوت است. در این بخش به بررسی انواع روش‌های ساخت کلیشه خواهیم پرداخت.
روش ساخت کلیشه های ژلاتینی
برای ساخت کلیشه ژلاتینی به نرم افزارهای طراحی مانند کورل یا فتوشاپ نیاز داریم که بتوانیم طرح مورد نظر را به اجرا در آوریم.
ابتدا طرح مورد نظر در نرم افزارهای طراحی آماده و سپس بر روی کالک پرینت گرفته می‌شود. پس از پرینت گرفتن طرح باید آن را با کلیشه خام درون دستگاه ساخت کلیشه قرار داد تا نور یووی ماورا بنفش طرح را روی آن حک کند. پس از اتمام نوردهی و حک طرح، باید کلیشه خام را با مواد مخصوص شستشو داده تا طرح برجسته شود.
برای شستشو کلیشه ژلاتینی از تینر یا روغن استفاده می‌شود.
مراحل ذکر شده در ساخت اغلب انواع کلیشه به همین صورت است. در برخی کلیشه‌ها بر حسب نوع متریال مورد استفاده در ساخت کلیشه، مراحل ساخت کمی متفاوت‌تر می‌شود.
برای ساخت کلیشه ژلاتینی از دو روش می‌توان استفاده کرد:
روش دیجیتال: در کلیشه سازی دیجیتال طرح بصورت دیجیتال روی ژلاتین قرار داده می‌شود. برای مشخص کردن طرح روی ژلاتین به جای فیلم نگاتیو، بخش‌های مشخص شده بوسیله لیزرIR از روی صفحه می‌سوزد و طرح نهایی برجسنه می‌شود.
با حذف فیلم نگاتیو، یک روند ساده و دیجیتال صورت میگیرد که گاهی کیفیت تصویر بدست آمده افزایش می‌یابد.
روش آنالوگ: کلیشه سازی به صورت آنالوگ قدمت بیشتری دارد و در حال حاضر بیشتر مورد استفاده است. در این نوع از کلیشه سازی، طلق رویی از صفحه ژلاتین در زمان استفاده برداشته می‌شود و فیلم نگاتیو طرح مورد نظر در بالا قرار میگیرد تا از لغزش آن جلوگیری کند و طرح را روی صفحه‌ی کلیشه ژلاتین بیاندازد تا قسمت‌های مورد نظر زیر نور ماورای بنفش قرار گیرد.
روش ساخت کلیشه فلزی
در ساخت کلیشه فلزی ابتدا بر روی فلز (سیلکون فشرده به نام نایلوپرینت) ماده‌ای حساس به نور ریخته می‌شود و سپس با دستگاه‌های نوردهی طرح بر روی فلز ایجاد می‌شود. برای برجسته سازی کلیشه فلزی باید آن را با الکل و مسواک شستشو داد و با اسیدکاری بخش‌های غیر ضروری گود شوند.
کلیشه‌های فلزی بر اساس ظاهرشان به دو نوع تقسیم می‌شوند:
- کلیشه گراور فلزی: کلیشه‌های گودی که از آن‌ها برای برجسته کاری استفاده می‌شود.
- کلیشه برجسته فلزی: کلیشه‌های برجسته‌ای که از آن‌ها در برجسته کاری استفاده می‌شود.
ویژگی کلیشه‌های فلزی:
- دوام بسیار عالی
- دارای دقت بالا
طول عمر بالا - توان بالا در تحمل حرارت
روش ساخت کلیشه چاپ سیلک
کلیشه چاپ سیلک عمدتا از جنس چوب یا فلز است و توری شابلون به طور یکسان روی آن کشیده می‌شود. این نوع کلیشه به شکل مربع و مستطیل تولید می‌شود تا اضلاع آن کاملا به یک دیگر عمود شود.
برای ساختن کلیشه سازی چاپ سیلک از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که در مقایسه با ساخت سایر کلیشه‌ها، از روش متفاوتی پیروی می‌کند. در یکی از روش‌های ساخت این نوع کلیشه، پس از آماده سازی طرح پرینت گرفته شده، یک لایه نازک از لاک روی توری شابلون کشیده می‌شود. سپس به وسلیه پرینت طرح داخل میز نور رفته و بعد از نور دادن شابلون با فشار آب شستشو داده می‌شود. و اینگونه است که کلیشه سازی چاپ سیلک صورت میگیرد.
روش ساخت کلیشه تامپو
چاپ تامپو به دلیل امکانات زیاد و هزینه پایین چاپ در بسیاری از موارد چاپ و هدایای تبلیغاتی مورد استفاده قرار میگیرد.
ساخت این کلیشه به این صورت است که بعد از اینکه طرح در محل‌های گرافیکی آماده شده است از آن روی کاغذ کالک پرینت گرفته خواهد شد. برای ساخت کلیشه تامپو از لاک مایع یا روش لمینت استفاده می‌شود. در گام بعد طرح روی کلیشه قرار میگیرد و بعد از اینکه طرح روی کلیشه ظاهر شد به آن اسید زده می‌شود و در گام آخر طرح روی کلیشه انتقال میگیرد.
در چاپ تامپو بدلیل فرم‌های مختلف قطعات صنعتی و هدایای تبلیغاتی، نیاز به ساخت فیکچر داریم تا قطعه روی میز دستگاه ثابت شود و تمام چاپ‌ها در یک نقطه زده شود. بطور کل قالب یا فیکچر برای تنظیم و ثابت نگه داشتن قطعه، مورد نیاز می‌باشد.
روش ساختن کلیشه دیجیتال
از این نوع کلیشه در چاپ فلکسو استفاده می‌شود که مراحل ساخت آن به شرح زیر می‌باشد:
- نور پشت
- تصویر سازی مخصوص لایه ماسک کربنی
- نور رو (نور اصلی)
- شستن کلیشه
- خشک کن
- کنترل کیفیت
در ساخت کلیشه باید به چند مورد توجه شود:
- عمق کلیشه باید زیاد باشد و باید از حروف و خطوط نازک در کلیشه استفاده نشود تا هنگام ساخت و یا چاپ کلیشه از بین نروند و کار خراب نشود به همین دلیل از کلیشه با ضخامت ۵ میل استفاده می‌شود.
- حتی المقدور از تصویر در کلیشه سازی استفاده نشود چون معمولا از غلطک رنگ لاستیکی استفاده می‌شود و رنگ بصورت زیاد برسطح کلیشه می‌ریزد و چاپ تصویر کثیف و زشت می‌شود.
- لبه کلیشه حتما باید کونیک شود تا بدلیل ضخامت کلیشه و حالت لاستیکی کلیشه بر روی چاپ لک نیاندازد.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی انواع کلیشه چاپ و روش‌های گوناگون ساخت هر یک از انواع کلیشه پرداختیم.
کلیشه‌ها دارای انواعی هستند که هر کدام با توجه به متریال مورد استفاده و شیوه ساخت برای کاربرد های گوناگونی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از کلیشه‌های ژلاتینی در کارتن سازی، از کلیشه‌های فلزی در چاپ طلاکوب و دیگر روش‌های چاپی استفاده می‌شود که بسته به نوع کاربرد مورد نظر خود باید بهترین نوع کلیشه را برای چاپ استفاده نمایید.
کلیشه کیمیا با در اختیار داشتن تجهیزات و ماشین آلات روز دنیا قادر به تولید انواع کلیشه چاپی برای طیف گسترده‌ای از محصولات بسته بندی نظیر کارتن، انواع جعبه (کفش، پیتزا، دارو و…)، نایلون، نایلکس، لفافه‌های بسته بندی، لیبل، پاکت سیمان و گچ، گونی برنج و دیگر اقلام بسته بندی می‌باشد.
برای برقراری ارتباط با واحد کارشناسان کلیشه کیمیا، می‌توانید به صفحه تماس با ما مراجعه و سوالات خود را با کارشناسان ما در میان بگذارید.
کارشناسان ما در کوتاه ترین زمان ممکن پاسخگوی نیاز شما خواهند بود.
نظرات و انتقادات خود را با ما در میان بگذارید.
